Acir
Sahip olduğu malı kiraya veren kimse
Aciz
Borçlarını ödeyemeyecek durumda olan kimse
Aciz Vesikası
Eğer alacaklı, alacağının tamamını alamamış ise, kalan miktar için kendisine verilen vesika (İKK 143)
Adem-i ifa
Yerine getirmemek, borcu ödememek, yapmamak
Bağıt
Akit
Beher
Her biri
Bilâ-sebeb
Sebepsiz
Bölünebilir Edim
Niteliğinde veya değerinde esaslı bir değişim olmaksızın, birden fazla parçaya ayrılarak ifa edilebilen edim
Bölünemez Edim
Niteliğinde veya değerinde esaslı bir değişim olmaksızın, birden fazla parçaya ayrılarak ifa edilemeyen edim
Celpname
Yargılamada, davacı, davalı, tanık, bilirkişi gibi kimseleri mahkemeye getirtmek için yapılan çağrı
Cürmiyet
Suç hali, suçluluk
Dâyin
Borç veren; alacaklı
Değer Baha
Bir malın iktisadi duruma göre değerini ifade eden fiyat
Der-uhte
Üstünlenme, yüklenme, üstlenme, sağlama
Devremülk Hakkı
Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine, bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade etmek üzere, müşterek mülkiyet payına bağlı olarak kurulan irtifak hakkı
Eda Davası
Davalının bir iş yapmaya, bir ifada bulunmaya veya bir iş yapmamaya, bir ifada bulunmamaya mahkum edilmesinin istenildiği dava
Emlâk-i sirfe
Yeri ve üzerinde binalar ve ağaçları mülk olan taşınmaz mallar
Emvâli menkule
Taşınır, taşınabilir mallar
Fesih
Devam etmekte olan bir hukuki ilişkiyi, tek taraflı olarak ve ileriye dönük olmak üzere sonlandıran bozucu yenilik doğurucu irade beyanı
Gabin
1) Bir sözleşmede tarafların karşılıklı edimleri arasında açık bir orantısızlık bulunması. karşı tarafın özel durumundan aşırı faydalanma olarak da nitelenebilir*. gabin durumunda zarar gören taraf bir yıl içinde sözleşmeyi bozduğunu bildirerek verdiği şeyi geri alabilir. bir yıl geçtikten sonra sözleşme geçerli hale gelir.
2) Haksız faydalanmak, sömürü...
Gayrimenkul Mükellefiyet
Bir taşınmaz malikinin, sahip olduğu mülkü nedeniyle ve özellikle o taşınmaz (gayrimenkul) teminat olmak üzere, diğer bir kimse lehine bir şey yapmaya veya vermeye zorunlu tutulması
Haiz
Sahip; elde bulunduran; taşıyan
Hak Ehliyeti
Sağ doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü andan ölüm anına kadar olan dönemde herkesin sahip olduğu medeni haklardan (evlenme, mülk edinme vb.) yararlanma yeteneği
Hakk-ı mürur
Geçit hakkı
Haksız iktisap
Bir kimsenin malvarlığında, haklı bir nedene dayanmaksızın başka bir kimsenin malvarlığı aleyhine meydana gelen artma ya da azalmama durumu
Halefiyet
Yerine geçme, yerine geçen
Hıfz
Saklama; koruma
Hizmet Sözleşmesi
İşçinin, belirli veya belirsiz bir zaman süresi içinde iş görmeyi ve işverenin de ona bir ücret vermeyi üstlendiği sözleşme
Hükümsüzlük
Bir hukuki işlemin, kanunun öngördüğü şekilde yapılamaması veya kanuna aykırı olarak yapılması halinde hukuki sonuç doğurmamasıdır
Hüsnüniyet
İyi niyet
Iskat
Düşürme, hükümden düşürme, yok etme, iptal
Izrar
Zarar verme, zarara sokma
İade-i Muhakeme
Yargılamanın yenilenmesi
İbra
Aklanma, temize çıkma, aklama. Alacaklının, borçlusunda bulunan alacağından tamamen veya kısmen vazgeçmesi
İbraz
Gösterme; meydana çıkarma; sunma
İcâzet-i lâhika
Bir kimsenin izni olmadığı halde, yapıldıktan sonra bir şeyi kabul etmesi ve onaylaması
İcmâl
Kısaltma; özetleme; öz; özet genel toplamı
İcra tetkik mercii
İcra-İflas dairesinin üzerinde olup, icra-iflas işlemlerinin doğru ve kanuna uygun olup olmadığını denetleyen ve ayrıca kanunun kendisine verdiği dava ve işleri gören özel mahkeme
İçtihad
Özel görüş; anlayış; kavrayış
İfraz
Arazinin parçalanması; bölünmesi; parsellere ayırma; araziyi imar açısından uygun parçalara bölme
İstimlak
Kamulaştırma; Devlet veya kamu tüzel kişilerinin, kamu yararının gerektirdiği durumlarda, bedelin peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmazın tamamına veya bir kısmına kanunda gösterilen yöntemlere göre kamu yararına el koyması
Kabil
Kabul eden, kabul edici, olan, olabilir
Kabz
Alma, elde tutma, edinme
Kamulaştırma
Devlet veya kamu tüzel kişilerinin, kamu yararının gerektirdiği durumlarda ve karşılığını (bedelini) peşin ödemek koşuluyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanunda gösterilen usullere göre mülk edinmesi
KHK
Kanun Hükmünde Kararname.TBMM' nin bir kanunla yetki vermesi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belli konuları düzenlemek amacıyla çıkarılan yazılı hukuk kurallarıdır
Kanuni İntifa Hakkı
Kanun tarafından bazı kişilere tanınan ve hakkı doğuran olayın ortadan kalkmasıyla son bulan; hak sahibine, başkasına ait bir mal (hak) üzerinde kullanma ve ürünlerinden yararlanma yetkisi veren bir irtifak hakkı
Kârine
İpucu, belirti, bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun) çıkarılması
Kat Maliki
Bağımsız bölümler üzerinde kurulan kat mülkiyeti hakkına sahip olan kişi
Kat Malikleri Kurulu
Kat mülkiyetine konu taşınmazdaki bütün kat maliklerinin oluşturduğu kurul
Kat Mülkiyeti
Bir yapının bağımsız bölümleri üzerinde kurulan, arsa payı ve ana gayrimenkuldeki ortak yerlerle bağlantılı özel bir mülkiyet hakkı
Kişisel Haklar
Kişinin maddi ve manevi tüm varlığı ile ilgili bulunan ve bu varlığın serbestçe geliştirilmesi amacına yönelik olan hak ve hürriyetlerdir
Kuru Mülkiyet
Bir mal üzerinde, (malikin sahip olduğu ayrıcalık ve yetkilere zarar gelmemek üzere) bir başkasına tanınan intifa veya sükna gibi fiili kullanma hakkının varlığı durumunda malikin sahip olduğu mülkiyet hakkı
Layiha
Dilekçe, yazılı dilek, istek, tasarı
Lükata
Sokakta bulunup alınan, sahibi belli olmayan şey
Madrûb
Dövülmüş, darp olunmuş
Mahlûl
Halledilmiş, çözülmüş; mirasçısı bulunmayan ve hükümete kalan
Mal Birliği
Eşlerin, (evlilik sözleşmesinde birliğe dahil olmayacaklarını belirttiği mallar istisna olmak üzere) evlenme zamanında her birinin malik olduğu ve evliliğin devamı süresince mülk edindiği bütün malların dahil olduğu birlik üzerinde kocanın (karının şahsi malları hariç olmak üzere) mülkiyet hakkına sahip olduğu mal rejimi
Mal Ortaklığı
Eşlerin, ortaklığa girecek mal ve gelirleri sınırlandırmamış olduğu ve bunlar üzerindeki mülkiyet hakkını ortaklaşa kullanarak hiçbir payında bağımsızca tasarruf edemediği mal rejimi
Malik
Mülkiyet hakkı sahibi; bir şeye sahip olan kişi
Mazbata
Tutanak
Mecruhiyet
Yaralama
Mesağ
İzin, ruhsat, cevaz
Müteselsil Sorumluluk
Birden çok kimsenin, bir borcun veya zararın (tamamının) ödenmesinden, zincirleme olarak ve tek başına sorumlu olması
Müvezzi
Dağıtıcı
Nafaka Hükmü
Bir kimsenin kanunun öngördüğü yoksulluğa düşmüş olan yakınlarına yardım etmekle yükümlü olmasıdır
Naiplik
Vekâlet
Nema
Büyüme, gelişme, kazanç, kâr, getiri, faiz
Nizasız ve fasılasız
Uyuşmazlık konusu olmadan ve hiç ara vermeden, ihtilafsız ve arasız
Olveche
O şekilde
Ortak Yerler
Kat mülkiyetine tabi ana gayrimenkulün, kat maliklerince ortaklaşa kullanılıp yararlanılan yerleri
Ölüme Bağlı Tasarruf
Gerçek kişilerin, ölümünden sonra hukuki etki ve hükümler doğurmak üzere yapmış olduğu hukuki işlem
Ölünceye Kadar Bakma Akdi
Taraflardan birinin, ölünceye dek bakma ve kendisini görüp gözetme koşuluyla, malvarlığını veya bir kısım malları öbürküne geçirme (intikal ettirme) borcu altına girdiği sözleşme
Râci
Rücu eden, geri dönen, ilgisi olan
Ref Etmek
Kaldırmak; örneğin, itirazın ref'i (kaldırılması)
Resen
Kendiliğinden; herhangi bir isteğe gerek olmadan; otomatikman
Resim
Devlet daire ve kurumlarında görülen hizmet ve yapılan giderlerin karşılığı olarak, sadece o işle ilgisi bulunan kişilerden alınan bir gelir
Resmi Senet
Resmi bir makam ve görevlinin, usulüne göre düzenlediği veya onayladığı belge
Resülmâl
Anamal, sermaye
Reşit
Ergin. Rüşt yaşını doldurmuş. On sekiz yaşını dolduran veya on sekiz yaşını doldurmamasına rağmen evlenen veya yasal olarak erginliğine mahkemece karar verilen kişi
Rücu
Rücu
Rüçhan
Öncelik, üstünlük, imtiyaz
Salâhiyet
Bir davaya bakabilme yetkisi
Selef
Önce gelen kimse
Semen
Satış parası; satış sözleşmesinde, satana mal teslimine karşılık olarak ödenecek para
Suret-i Mahsusa
Özel olarak, özellikle, belli amaçla
Sükna
Oturma yeri, oturulacak yer, konut
Sükna Hakkı
Bir evde veya evin bir bölümünde oturma hakkı veren kişiye bağlı bir irtifak hakkı; oturma hakkı, bir evde veya evin bir bölümünde oturma imkanı veren bir irtifak hakkı
Süreli Edim
Borçluyu belli bir süre, belli davranış ya da davranış biçimleri ile bağlı bulunmakla yükümlü kılan edim
Süreli İcap
Bir kimsenin, belli bir süre bağlı olmak niyeti ile beyan ettiği icap
Süresiz İcap
Kabul haberinin kendisine ulaşması ile ilgili olarak herhangi bir süre tayin etmediği icap
Şahsi Edim
Borçlunun bizzat bedeni ya da fikri gücü ya da yeteneği ile icra edeceği edim türü
Şâyi Hisse
Ortak (müşterek) mülkiyette, ortaklardan herbirine ait pay
Şerik
Ortak, iştirakçi
Şufa Hakkı
Önalım hakkı; mükellefin, hakkın konusu olan şeyi bir üçüncü kişiye satması durumunda, hak sahibine tek taraflı bir irade beyanı ile satılan şeyin mülkiyetinin kararlaştırılan bedel karşılığında öncelikle kendisine devrini isteme yetkisini veren haktır, yenilik doğuran haklardandır
Tahriren
Yazılı olarak
Takarrür Etmek
Kararlaşmak, kararlaştırmak, istikrar kazanan kararlar
Takrîr
Önerge; anlatma; anlatış; tapuda malını sattığını veya ipotek ettiğini söyleme
Tapuyu Misil
Tarafsız bilirkişinin belirteceği tapu, bedel, değer baha
Tediye
Ödeme, bir borcun ödenmesi
Tefhim
Verilmiş olan kararın veya hükmün ,duruşmada hazır bulunan taraflara yargıç tarafından sözle bildirilmesi
Temerrüd
Direnme; borcun ifasında gecikme, bir yükümlülüğün yerine getirilmesinde oluşan gecikme; direnme
Uhde
Görev, birinin yapmakla yükümlü olduğu iş. Bir işin yapılacağına söz verme
Uhdesinde
Üzerinde, sorumluluğunda
Uygulama İmar Planı
Onaylı halihazır haritalar üzerinde, varsa kadastral durumu işlenmiş olarak, nazım imar plân esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzeni, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama planlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntılarıyla gösteren plan
Uzatılmış Mal Ortaklığı
Evlilik birliğinin, eşlerden birinin ölümüyle son bulması halinde, sağ kalan eşin, ölen eşin çocuklarıyla birlikte devam ettirdiği mal ortaklığı rejimi
Üst Hakkı
Taşınmaz malikinin, bir başkasına, arsasının üstünde ya da altında inşaat yapma veya mevcut inşaatı koruma (ona sahip olma) yetkisi verdiği irtifak hakkı
Varant
Rehin senedi; umumi mağazaya tevdi edilen mallara ve tahıla ilişkin rehin hakkını gösteren ve bu mallar üzerinde herhangi bir alacaklı yararına bu hakkın yaratılmasını sağlayan senet
Vasi
Kanunun öngördüğü durumlarda, küçük veya kısıtlı kişilerin haklarını korumak üzere mahkeme tarafından atanan kanuni temsilci
Vaz’
Koyma; konulma (yürürlüğe koyma)
Vecîbe
Borç
Vedia
Saklama
Vefa Hakkı
Hak sahibine, sattığı şeyin mülkiyetinin kararlaştırılan bedel karşılığında tekrar kendisine devrini, tek taraflı irade beyanı ile isteme yetkisi veren hak
Vekalet Sözleşmesi
Kişinin, bedelli veya bedelsiz olarak, bir işi yürütmeyi veya yerine getirmeyi başkası adına üstlendiği sözleşme
Velayet
Ana ve/veya babanın, reşit olmamış çocukları üzerindeki (kanundan doğan) eğitim ve terbiye hak ve yetkisi
Veraset İlamı
Ölenin kanuni varislerini gösteren, mahkemeden alınan resmi belge, hüküm
Vesayet
Küçük veya kısıtlıların haklarının korunması amacıyla özel hukuk tarafından düzenlenen ve bir kamu hizmeti niteliğini taşıyan kurum
Vikaye
Koruma
Yapı Alacaklısı İpoteği
Bir yapıyı yapanların, o yapıdan doğan alacaklarını teminat altına almak için koydurdukları gayrimenkul rehini
Yediemin
Uyuşmazlık konusu şeyin saklanması ve idaresi kendisine verilen güvenilir kişi
Zâhirî
Görünen; görünüşte
Zilyet
Bir şeyi fiilen elinde bulunduran; bir şeyde tasarrufta bulunan kişi
Zilyetlik
Bir şey üzerinde fiili hakimiyet veya bi eşyayı fiili hakimiyet ve kudret alanı içinde bulundurma demektir